De Nederlandse Mediatorsvereniging (NMv) vraagt minister Dekker, per brief, vaart te maken met het publiceren van het wetsontwerp Wet Bevordering Mediation en geeft haar visie op de elementen die deze zou moeten bevatten. Een wet die daadwerkelijk bijdraagt aan duurzame conflicthantering en daardoor een vreedzamer Nederland.
Minister Dekker: maak vaart met de mediationwet!
NMv
2020
Cultuurverandering
De grootste beroepsvereniging van mediators in Nederland spreekt in haar brief de verwachting uit dat de Wet mediation bevordert en ‘in verbindingstelling’ als norm gaat zien en daarmee leidt tot betere aansluiting van gerechtelijke en buitengerechtelijke geschiloplossing. In de huidige cultuur overheersen nog steeds ingebrekestelling en procederen, waardoor partijen tegenover elkaar gezet worden. De beoogde wet is een nuttig element in de benodigde cultuurverandering, een breed gedragen wens van de samenleving en de minister zelf.
‘Inverbindingstelling’ als norm
De NMv is voorstander van het stimuleren van oplossingen in onderling overleg. Het inbedden van mediaton als een -op z’n minst- gelijkwaardige vorm van conflictoplossing, naast het bekende gebruik van het toernooimodel is de ‘opt-out’ benadering. Dit betekent dat het normaal is dat conflictpartijen eerst de mogelijkheid van conflictoplossing in mediation beproeven, voordat zij de gang naar de rechter maken. Mediation als vanzelfsprekende (eerste) stap voor het professioneel oplossen van conflicten.
Rechtspraak naast mediation
Vanuit de gedachte van de opt-out moet de overstap mogelijk zijn van mediation naar rechtspraak en van rechtspraak naar mediation in eenvoudige, informele en voortvarende vorm, in een niet-escalerende setting. Daarbij is denkbaar dat partijen in mediation de rechter inschakelen voor een beslissing op onderdelen van het conflict.
‘Mediationrechter’
Daarnaast is NMv is groot voorstander voor de mogelijkheid om een tussenbeslissing te vragen aan de rechter (de ‘Mediationrechter’). Dat geldt ook voor de uitbreiding van bevoegdheden voor de mediator om bij echtscheiding het gezamenlijk verzoekschrift aan de rechter voor te leggen. Zo doende kunnen partijen die stap met behulp van de mediator zelf maken en zijn ze niet verplicht aan het einde van de rit nog een nieuwe formele procedure starten, met alle hoge kosten en onzekerheid die daarmee gepaard gaan.
Kwaliteitsborging
Het borgen van de kwaliteit van mediators en hun diensten is essentieel voor het vertrouwen in het vak van mediation. Daarvoor is het nodig dat er inzicht is in de kwaliteit en ervaring van de mediator. Een keurmerk moet meerwaarde hebben voor de markt en de mediator. Daarnaast moet een mediator aanspreekbaar zijn op de geleverde kwaliteit, middels klacht- en tuchtrecht.
Essentieel voor de kwaliteitsborging is dat NMv, als veruit grootste vertegenwoordiger van de beroepsgroep, betrokken is bij het vaststellen van kwaliteitsnormen, dat er een onafhankelijk register is, dat juridisering van het vak voorkomen wordt en het register ‘eenheid in verscheidenheid’ toelaat.
Titelbescherming
De NMv onderschrijft de noodzaak van titelbescherming. Aan in het register ingeschreven en beëdigde mediators wordt de wettelijk beschermde titel van beëdigd mediator toegekend. Een beëdigd mediator heeft de mogelijkheid zich in te schrijven bij de Raad voor de Rechtsbijstand.